Frankismo garaian, milaka presok eta errepresaliatuk lan behartuak jasan zituzten. Euskal Herrian, Lezo bezalako lekuetan izan ziren bidegabekeria hauek. Presoak orbeldun orbeletan lo egiten zuten, harik eta barrakoiak eraiki zituzten arte. Barrakoi horiek, kontzentrazio-esparru gisa, 3.000 gizon ere bildu zituzten. Eraikin horiek Jaizkibel mendiaren hegaletan daude oraindik. Etxetxo taldeko ikertzaileek azpiegiturak eraikitzera behartuta dauden 3.000 presoetatik 1.500 dokumentatu dituzte, hala nola GI-3440 errepidea (Jaizkibelgo mendatea). Asko exekuzioengatik, istripuengatik edo gaixotasunengatik hil ziren baldintza negargarriengatik.
Eraikuntza Departamendutik, gure hondar alea eman nahi izan dugu, ondare triste hori ahanzturan eror ez dadin.
3D modeloak:
https://skfb.ly/putoo
https://skfb.ly/pusZO
________
